به نقل از «خبرگزاری برنا»

گزارشی از عملکرد حیرت انگیز جوانان نخبه ایرانی در علوم مواد، لیزر و فوتونیک

تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۲۳۷۳۱

چهل‌وچهار سال از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد. چهار دهه از رویدادی تاریخی و مهمی که به نام ایران در جهان ثبت شد گذشت و همه این سال‌ها با وجود کارشکنی‌های جهانی برای کشورمان دستاوردهای قابل قبولی را به یادگار گذاشت.

خبرگزاری برنا- گروه علمی و فناوری؛ «ارتقای سطح علمی جامعه»، «کسب رتبه‌های بالای جهانی در تعداد مقالات و ارجاعات علمی و ثبت اختراعات»، «کاهش نرخ بی‌سوادی» و «افزایش قابل توجه تعداد رشته‌های دانشگاهی و دانشجویان» تنها بخشی از این دستاوردهای کسب شده‌ای است که به نام انقلاب و جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این روند رو به رشد اقتدار و بالندگی کشورمان با راهبردهای مقام معظم رهبری و تاکید ایشان بر شکل‌گیری زیست‌بوم فناوری و نوآوری و تصویب قوانین مترقی چون «قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان» و «قانون جهش تولید دانش‌بنیان» و حمایت از تولیدات و محصولات ایران‌ساخت که به همت شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوران کشورمان به تولید رسیده است؛ سرعت بیشتری گرفت و به گفتمان غالب کشور بدل شد و امروز شاهد ثمرات و اثرات مثبت آن در اقتصاد، فرهنگ و زندگی روزمره مردم هستیم.

معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری با توجه به ماموریت ویژه‌ای که برای ارتقای زیست‌بوم فناوری و نوآوری و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان بر عهده دارد تلاش می‌کند تا در آستانه چهل‌وچهارمین سالگرد پیروزی شکوهنمد انقلاب اسلامی بخشی از این دستاوردها و افتخارات به دست آمده در کشور را ارائه کند.

در این گزارش قصد داریم به معرفی جایگاه علم و فناوری حوزه فوتونیک، لیزر، مواد پیشرفته و ساخت بپردازیم تا گوشه‌ای از توانمندی جوانان، متخصصان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی کشور را که با وجود همه سختی‌ها و موانع داخلی و خارجی کسب شده را به مخاطبان معرفی کنیم.

بازار جهانی فوتونیک، لیزر، مواد پیشرفته و ساخت

بر اساس برآوردها، در سال 2021 ارزش بازار حوزه فوتونیک در جهان بالغ بر 720 میلیارد دلار بوده است. این صنعت تنها در اروپا تا کنون بر اساس آمارهای رسمی اتحادیه اروپا، بیش از 300 هزار نفر را در حدود 5 هزار شرکت کوچک و متوسط مشغول به کار کرده است. بنا بر آمارهای بانک جهانی، سرعت افزایش ارزش این صنعت، از متوسط سرعت افزایش تولید ناخالص جهانی بیشتر است. فناوری فوتونیک جزء 6 حوزه فناوری توانمندساز در اروپا دسته‌بندی شده است. بیشترین اثر اهرمی در رشد دیگر فناوری‌ها را در مطالعات اتحادیه اروپا به خود اختصاص داده است.

 کاربردهای فوتونیک بسیار گسترده است؛ از جمله در ارتباطات (شفاف تر سریع تر و پویاتر کردن شبکه های نوری و گسترش بازار ارتباطات)، طراحی و تولید صنعتی (برش، حکاکی، لایه‌نشانی، پردازش مواد، ساخت افزایشی و ...)، پزشکی (تحقیقات پیش بالینی، تومورشناسی، تشخیص و درمان بیماری‌های عفونی، تصویربرداری و پایش عصبی و ...) و همچنین در حوزه انرژی (فوتوولتاییک)، آموزش و تحقیقات (اندازه‌گیری، اسکن و ...) و به عنوان یک فناوری توانمندساز کلیدی برای فناوری‌های دیگر.

 همچنین مواد پیشرفته کلید توسعه فناوری و تولید ثروت در کشورهاست. حوزة فناوری‌های مواد پیشرفته، شامل فلزات، سرامیک‌ها، پلیمرها و کامپوزیت‌های پیشرفته و فرایندهای ساخت و تولید آنهاست. توسعة اغلب فناوری‌های پیشرفته (از قبیل هوافضا، انرژی‌های تجدیدپذیر، میکروالکترونیک، زیست‌فناوری و...)، در گرو دسترسی به مواد پیشرفته و فناوری‌های مرتبط با آن است؛ نگاهی به محدودیت‌های سال‌های گذشته کشور در دست یابی به برخی از این مواد، به خوبی مبین اهمیت کلیدی این حوزه می‌باشد.

توسعه فناوری‌های مواد و ساخت به ویژه مواد و فرایندهای ساخت پیشرفته، یکی از محورهای کلیدی توسعه، خلق ارزش و تولید ثروت برای جوامع مختلف می‌‌باشد. حوزه‌‌ی فناوری مواد و ساخت شامل فلزات، سرامیک‌ها، پلیمرها و کامپوزیت‌های و همچنین فرایندهای ساخت و تولید آنهاست. گستره‌‌ی نفوذ و تأثیر چشمگیر فناوری‌های مواد و ساخت در سایر حوزه‌‌ها منجر به این مهم شده است که توسعه‌‌ی اغلب فناوری‌های پیشرفته در گرو دسترسی به مواد و ساخت پیشرفته و توسعه‌‌ی فناوری‌های مرتبط با آن باشد.

در سال‌‌های پس از انقلاب اسلامی ایران، حجم گسترده‌‌ی تحریم‌‌های هدفمند در حوزه‌‌ی مواد و ساخت کشور، اهمیت بالا و راهبردی این بخش و لزوم دسترسی به فناوری های نوین و کاهش وابستگی و در نتیجه تغییر معادلات سیاسی و اقتصادی و افزایش قدرت چانه‌‌زنی در عرصه‌‌ی بین‌‌المللی را نشان می‌‌دهد.

همچنین در اولویت های نقشه جامع علمی کشور نیز اولویت‌های متعددی به طور مستقیم و غیرمستقیم به حوزه مواد و ساخت پیشرفته مرتبط است. علاوه بر آن دستیابی به سایر اولویت‌های ملی همچون هوافضا، اطلاعات و ارتباطات، هسته‌ای و نفت و گاز در گرو توجه به فناوری‌های مواد و ساخت پیشرفته به‌عنوان زیرساخت ضروری توسعه این بخش‌ها است.

بخش قابل توجهی از حوزه مواد و ساخت، موضوعی بین‌رشته‌ای و مرتبط با حوزه‌های تخصصی بسیاری از قبیل معدن و فراوری مواد معدنی، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، محیط زیست، مهندسی پلیمر، مهندسی هوا-فضا، مهندسی هسته ای مهندسی پزشکی و بافت و غیره است.

آمار تولید علم

براساس اطلاعات آمار موجود در تارنمای SJR: Scimago Journal & Country Rank، از سال 1996 تا 2021، آمار تولیدات علمی و رتبه کشور از نظر تولیدات علمی در کل حوزه‌ها و حوزه علم مواد مشخص و قابل عرضه است.

در این بازه زمانی، رتبه جهانی کشور از 54 به 11 در بخش علوم مواد، ارتقا پیدا کرده است. لازم به ذکر است، در بین کشورهای منطقه خاورمیانه، ایران در زمینه علوم مواد، در بازه 1996 تا 2021، از رتبه 5 پس از رژیم غاصب قدس، ترکیه، مصر و عربستان، به رتبه اول در این منطقه دست یافته است.

در حوزه مهندسی مکانیک و مهندسی شیمی نیز از رتبه های جهانی 52 و 46 در سال 1996، به رتبه 10 در هر دو رشته در سال 2021 رسیدهاست. همچنین در سطح خاورمیانه نیز ایران در سال 2021، رتبه اول انتشارات علمی در هر دو حوزه را به خود اختصاص داده است.

در حوزه علم شیمی، رتبه جهانی کشور در این بازه از 46 به 12 و در منطقه از 4 به 1 بهبود یافته است. به طور کلی در حال حاضر، روند ارتقا و پیشرفت رتبه کشور در حوزه علوم مواد و بخش قابل‌توجهی از زمینه‌های مرتبط، مبین تلاش کشور برای برنامه‌ریزی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مادی و معنوی مناسب بر زیرساخت‌ها و جامعه پژوهشی مرتبط، تلاش وافر پژوهشگران این حوزه و همچنین وجود زمینه مناسب خلق ثروت (در صورت سرمایه‌گذاری لازم) در راستای تولید علم به فناوری است.

 

جدول 1: آمار تولیدات علمی کشور در بازه زمانی 1996 – 2021

همچنین براساس اطلاعات آمار موجود در این تارنما از سال 1996 تا 2021، آمار تولیدات علمی و رتبه کشور از نظر تولیدات علمی در کل حوزه‌های مرتبط با اپتیک و فوتونیک به این شرح است که در این بازه زمانی، رتبه جهانی کشور از 46  به 10 در بخش اتمی مولکولی، اپتیک، فوتونیک و لیزر ارتقا پیدا کرده است. در بین کشورهای منطقه خاورمیانه نیز، ایران در زمینه این علوم، در بازه 1996 تا 2021، از رتبه 5 پس از رژیم غاصب قدس، ترکیه، مصر و عربستان، به رتبه اول در این منطقه دست یافته است.

 

جدول 2: آمار تولیدات علمی کشور در بازه زمانی 1996 – 2021 در حوزه فوتونیک

انتهای پیام/ آیا این خبر مفید بود؟

نتیجه بر اساس رای موافق و رای مخالف

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: لیزر نانوفناوری نخبگان نانو مقاله بنیاد ملی نخبگان مقاله علمی معاون علمی رییس جمهور فوتونیک جوانان نخبه معاونت علمی ریاست جمهوری دانلود مقاله آمار تولیدات علمی فناوری های مواد ی مواد و ساخت مواد پیشرفته ساخت پیشرفته آمار تولید بازه زمانی دانش بنیان فناوری ها علوم مواد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۲۳۷۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مهم‌ترین گام‌توسعه‌ای‌ اکوسیستم فناوری اتصال دانش‌بنیان‌های ایرانی به بازار‌های جهانی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، همایش بین المللی فرصت های صادراتی شرکت های فناور و دانش بنیان در کشورهای آسیای میانه به‌ویژه ازبکستان به میزبانی پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس و همکاری اتاق بازرگانی ایران و ازبکستان، امروز در سالن جابرحیان دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.

 امید رضایی‌فر، مدیرکل سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم درباره ظرفیت های نظام دانشگاهی کشور در حوزه فناوری گفت: نظام دانشگاهی ایران به‌عنوان یک حلقه متصل به حوزه صنعت و فناوری، موفق به تربیت نیروی انسانی متخصص بسیاری در جهان فناوری شده است.

وی ادامه داد: درحال حاضر، حدود بیش از ۳ میلیون دانشجو، در‌حوزه‌های مختلف درحال تحصیل هستند. از این میان حدود ۱۰۰ هزار نفر دانشجوی خارجی از کشورهای مختلف جهان در‌ ایران تحصیل می‌کنند.

رضایی‌فر به اهمیت پارک‌های علم و فناوری در کشور اشاره کرد ‌و گفت: حدود ۶۰ پارک علم و فناوری در کشور درحال فعالیت هستند که در این پارک‌ها، ۱۲ هزار شرکت فناور در این فضا مستقر شده شده‌اند.

وی درخصوص گام‌های توسعه‌ای اکوسیستم فناوری در ایران توضیح داد: در حال حاضر به دنبال آن هستیم که بتوانیم تاثیرگذاری دانش در اقتصاد را در فضاهای فناورانه ایران توسعه بدهیم.

وی ادامه داد: منظور از توسعه دانش در حوزه اقتصادی، اتصال هرچه بیشتر شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان ایرانی به بازار و اقتصاد داخلی و بین‌المللی است.

وی اضافه کرد: به‌طور حتم، حضور شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی در کشورهای مختلف با اهداف مشترک بسیار مثمرثمر خواهد بود.

رضایی‌فر در پایان گفت: درحال حاضر به‌دنبال تشکیل اتاق مشترک بازرگانی و دبیرخانه‌ای برای اتصال هرچه بیشتر شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی به بازار کشور های آسیای میانه از جمله کشور ازبکستان هستیم.

انتهای پیام/